Koolhydraten

‘Koolhydraat’ is simpel gezegd het verzamelwoord voor suikers en zetmeel. Suikers zijn kleine moleculen die snel energie leveren, zoals gewone suiker, dat is een mix van glucose en fructose. Zetmeel bestaat uit lange ketens van glucosemoleculen en levert geleidelijk energie naarmate het wordt afgebroken.

Koolhydraten zitten in zo ongeveer alles wat je eet. Denk aan brood, pasta, rijst, bonen, groenten, maar ook in melk, fruit en bewerkte producten als koek, snoep en chips.

Wat doen koolhydraten in je lichaam?

Het hoofddoel van koolhydraten is om je lichaam van energie te voorzien, vooral als je actief bezig bent. Tijdens sportactiviteiten vertrouwt je lichaam voornamelijk op koolhydraten voor brandstof, omdat ze snel energie kunnen leveren, wat handig is als je veel beweegt. Je lichaam kan een beperkte hoeveelheid koolhydraten opslaan, voornamelijk in de lever en spieren. Deze voorraad is voldoende voor ongeveer anderhalf uur inspanning. Daarom is het belangrijk om je koolhydraatvoorraden regelmatig aan te vullen, vooral als je intensief sport. Heeft je lichaam geen koolhydraten voorhanden, dan gaat het over tot het aanspreken van je vetvoorraad. Dat is namelijk de andere energiebron. Meer daarover lees je hier.

Koolhydraten zijn niet alleen belangrijk voor sportprestaties, maar ook voor je hersenen. Je hersenen kunnen vrijwel uitsluitend koolhydraten gebruiken als brandstof. Zonder voldoende koolhydraten kunnen je hersenen niet goed functioneren, wat kan leiden tot verminderde concentratie en mentale vermoeidheid.

Word ik dik van koolhydraten?

Er is veel gedoe in de media over koolhydraten. Sommige mensen beweren dat ze slecht zijn en dat je er dik van wordt. Maar dat klopt niet. Gewichtstoename ontstaat door een overschot aan calorieën, ongeacht de bron. Als je te veel van alles eet, dan word je dik, niet alleen van koolhydraten. Aangezien koolhydraten in bijna al ons eten zitten, eten we daar al snel te veel van. Daarom wordt er wel eens beweerd dat we dik worden van koolhydraten, maar het ligt dus genuanceerder.

Het is wel verstandig om te kiezen voor gezondere koolhydraatbronnen. Er is namelijk verschil tussen snel en langzaam verteerbare koolhydraten. Langzaam verteerbare koolhydraten zijn gezonder. Deze bevatten meer voedingsstoffen en vezels, wat beter is voor je lichaam. Denk hierbij aan volkoren brood, volkoren pasta en zilvervlies rijst. Snel verteerbare koolhydraten zijn bijvoorbeeld wit brood, plakrijst, frisdrank en snoep.